مطمئنم که درمورد مدیتیشن زیاد شنیدهاید و آن را هم انجام دادهاید. اما مدیتیشن چیست؟
آیا مدیتیشن تنها برای افرادی که سبک خاصی از زندگی را دارند مناسب است؟
آیا برای مدیتیشن را باید در مکان مقدسی چون مسجد انجام داد؟
آیا باید لباس ویژهای بپوشید و پیرو مذهب خاصی باشید؟
آیا فرد پرمشغله میتواند مدیتیشن انجام دهد؟
حقیقت این است که مدیتیشن برای هر فردی مناسب است. مهم نیست که مذهبی باشید یا نه! میتوانید زندگی معمولی مثل دیگران داشته باشید و مدیتیشن کنید. برخی افراد که نمیدانند مدیتیشن چیست، آن را بهانهای برای تنبلی و فرار از مسئولیت میدانند. آنها بر این باورند که آن یک فعالیت بیفایده و بدون کاربرد است. این تصور کاملاً اشتباه است و نشان میدهد که نسبت به حقیقت مدیتیشن آگاهی ندارند. مدیتیشن از مفیدترین و با ارزشترین کارهاست. آن ذهن را شکل میدهد و باعث میشود که فرد کارآمدتر و پر انرژیتر باشد. تمرین منظم شادی و آرامش درونی را ایجاد میکند و استرس، افکار پریشان و نگرانی ها را کاهش میدهد.
تعریف مدیتیشن
در زیر تعدادی تعریف از مدیتیشن آمده است:
مدیتیشن تکنیکی برای آرامش جسم، کاهش آشفتگی ذهنی و استرس و نگرانی است که آرامش درونی و شادی را به همراه دارد و باعث آگاهی و درک بیشتر از خود، زندگی و جهان اطراف میشود.
مدیتیشن حالتی از توجه متمرکز شده است که معمولاً به درون توجه دارد و از جهان بیرون دور میشود. در مرحله بالاتر هدف از آن خالی کردن ذهن از اندیشه و لذت بردن از آرامش و سعادت درونی است.
مدیتیشن فعالیتی درونی است و برای تمرین کردن آن نیازی به تغییر در زندگی بیرونی نیست. همچنین نیاز نیست که پیرو دین ویژهای باشید، در گروه معینی عضو باشید، لباس مشخصی بپوشید یا سبک خاصی از زندگی را دنبال کنید.
مدیتیشن فراتر از یک تکنیک است که صرفاً در روز یکی دو بار آن را انجام دهید. سبکی از زندگی است. تأثیرات آن فراتر از زمانی است که نشستهاید و مشغول مدیتیشن هستید و کل روز را تحت تأثیر قرار میدهد. به تدریج آرامش، شادی و وضوح دید و تفکر به عادت تبدیل میشود.
نیازی نیست که برای انجام مدیتیشن راهب باشید یا در مسجدی اعتکاف کنید. شما میتوانید به زندگی مفید خود ادامه دهید، کار و همسر و فرزند داشته باشید. در طول انجام مدیتیشن حواس انسان پرت میشود و فردی که مشغول مدیتیشن است مدام باید هوشیار باشد و بارها حواس خود را به مدیتیشن متوجه سازد. البته در ابتدای کار مقداری سخت است و باید تلاش کرد اما زمانیکه مهارت لازم را به دست آوردید به تلاش کمتری نیاز میشود.
تکنیکهای مدیتیشن
تکنیکهای مدیتیشن بسیار هستند. تجسم سازی و تکرار مانترا برخی از این تکنیکها هستند. برخی تکنیکها به ایدهای خاص توجه دارد و برخی دیگر مستلزم تمرکز بر تنفس، شمعی یا یک شکل است. تکنیکهایی هم وجود دارد که هدف آن سکوت ذهن است بنابراین توسط آن از درون خود آگاه میشوید.
به هر حال تمام تکنیکهای مدیتیشن با توجه و تمرکز بر یک موضوع، فکر یا کار سر و کار دارند و اجازه نمیدهند که حواس به چیز دیگری متوجه شود. لازم است که حین مدیتیشن حواستان به چیز دیگری پرت نشود. اگر قادر به تمرکز نیستید، نگران نباشید. با تمرین بیشتر این مهارت تقویت میشود. امروزه مدیتیشن برای مردم مختلف از جمله افرادی که پر مشغله هستند دوست داشتنی است.
تحقیقات علمی و شواهد پزشکی اثبات میکند مدیتیشن استرس را کاهش داده و مزایای سلامتی و روانی فراوانی دارد. بعضی فکر میکنند که برای مدیتیشن باید روی زمین بنشینند و پاهای خود را جمع کنند. اما برای مدیتیشن این کار لزومی ندارد. برای اکثر مردم راحتتر و آسانتر است که برای انجام مدیتیشن روی صندلی بنشینند.
چه کاری به شما کمک میکند که مدیتیشن خود را بهتر کنید؟
هر کسی قادر به مدیتیشن هست اما تا حدی توانایی بر تمرکز، خود انضباطی، نیروی اراده و پشتکار بیش از هرچیزی کمک کننده هستند. این مهارتها هر کاری را آسانتر میسازد. شما برای پیشرفت در این مهارتها میتوانید مقالات و کتب بسیاری در سایتها بخوانید تا بیاموزید چگونه این کار را انجام دهید. حتی یاد گرفتن در حد کمی از این مهارتها هم میتواند کمک کننده باشد.
مزایای مدیتیشن چه هستند؟
ممکن است که از مزایای مدیتیشن آگاه نباشید و ندانید که آیا اصلاً مدیتیشن ارزش آن را دارد که وقت و انرژی خود را به آن اختصاص دهید یا نه. تمرین مداوم مدیتیشن به ذهنیت مثبت، آرامش و شادی بیشتر منجر میشود. همچنین باعث میشود که هنگام مشکلات و سختیها با آرامش بیشتری رفتار کنید و امور روزانه خود را به نحو احسن انجام دهید. یکی دیگر از مهمترین دستاوردها، آرامش داشتن و در نهایت متوقف کردن نجواهای ذهنی مداوم و اغلب بیفایده است. اگر شما به ذهنتان توجه کنید میبینید که مدام از فکری به فکری دیگر در حال حرکت است. گاهی این خسته کننده است و جلوی تمرکز کردن را میگیرد. همچنین کنترل بر ذهنتان و توجه داشتن را تضعیف میکند. زمانیکه مدیتیشن میکنید ذهن خود را از افکار آشفته و غیرضروری و نجواهای دائمی خالی میکنید که این باعث آرامش، شفافیت ذهن و سعادتمندی میشود. مدیتیشن کنترل بر ذهن، تمرکز بر آن و آرامش را افزایش میدهد.
فهرستی از مزایای مدیتیشن:
آرامش ذهن
کاهش نجواهای بیپایان ذهن
بهبود تمرکز
درک بهتر از خود، سایر مردم و جهان اطراف
شادتر بودن و مثبت اندیش بودن
کاهش استرس
تبدیل شدن به فردی کارآمدتر
صبورتر شدن
شفافیت ذهن
پیشرفت کردن از نظر معنوی
وضوح فکر، بینش و گشایش ذهن